کمک‌های سویدن به افغانستان بررسی می‌شود
هفته گذشته دولت سویدن اعلام کرد که تمام مساعدت‌های سویدن به شمول فعالیت‌های دیپلوماتیک، کمک‌های بشردوستانه، نظامی و دیگر کمک‌های سویدن در حالات بحرانی افغانستان در ۱۲ سال اخیر بررسی می‌شوند.
کمک‌های سویدن به افغانستان بین سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۱۴ بخاطر گران بودنش و نزدیک بودن به اهداف ناتو موردانتقاد قرارگرفته است.
سفیر افغانستان در سویدن، حمید هامی، نسبت به این تصمیم دولت سویدن خوشبین است و امیدوار است که بعد از انجام این بررسی، برنامه‌های سویدن در افغانستان موثرتر شوند.
نتیجه کارهای انجام یافته در افغانستان باید ارزیابی شود و دیده شود که آیا اهداف برنامه‌ریزی شده، بدست آمده اند یا خیر. منگنوس کارل‌کویست، رئیس بخش افغانستان در سازمان سیدا ، از برنامه ارزیابی فعالیت‌ها و مؤثریت پروژه‌های انجام یافته سویدن در افغانستان استقبال می‌کند.
_ ما نسبت به این ارزیابی دید مثبت داریم و ما امیدواریم که بتوانیم به طور سازنده در پروسه بررسی کمک‌های سویدن به افغانستان سهم بگیریم.
در ۱۲ سال اخیر نزدیک به ۱۰ میلیارد کرون به افغانستان مساعدت در بخش نظامی شده است. سویدن همچنان مبلغ پنج میلیارد کرون به صورت مستقیم به افغانستان پرداخته و مبلغ بیشتر از یک میلیارد کرون مساعدت بشردوستانه کرده است. کمک‌های سویدن بیشتر در بخش‌های آموزش، صحت، حقوق بشر و مساوات اختصاص دارد.
افغانستان باوجود دریافت این همه کمک‌ها یکی از ناامن‌ترین کشورهای جهان است. منگنوس کارل‌کویست دست‌آوردهای سویدن در افغانستان را اینگونه می‌شمارد.
_ به باور من، ما در انجام کارهای خود صبور بوده‌ایم، نسبت به برنامه‌ها و اهداف خود پایداری نشان داده‌ایم. در زمینه موضوعات مساوات پشت‌کار داشته‌ایم. وی اضافه می‌کند: بررسی اخیر دفتر سیدا نشان می‌دهد که ما در این موارد سریع پیش نرفته‌ایم، ولی ما از نتیجه کار خود راضی هستیم. امروز شمار زیادی از افغان‌ها دسترسی به بهداشت و آموزش دارند.
به باور حمید هامی یکی از عوامل کمتر مؤثر واقع شدن کمک‌های بین‌المللی در افغانستان مصرف نزدیک به ۹۰ درصد این مبلغ هنگفت در بخش نظامی است و تنها نزدیک به ۱۰ در صد این پول‌ها به زمینه‌های عمرانی اختصاص داده شده است. برعلاوه بیشتر از ۷۰ در صد این کمک‌های عمرانی به خواست و از طریق کشورهای کمک‌کننده و سازمان‌های غیردولتی به مصرف رسیده است. سهم دولت افغانستان در اجرای پروژه‌ها تنها ۲۵ در صد بوده است.
باوجود کمک‌های میلیارد کرونی سویدن و دیگر کشورهای دنیا، افغانستان تا هنوز یکی از فقیرترین کشورهای دنیاست و مشکلات امنیتی و اقتصادی در این کشور همچنان ادامه دارد. فساد اداری، رعایت نکردن قوانین و خشونت از موارد دیگر مشکلات در افغانستان هستند. به همین خاطر است که دولت سویدن تصمیم گرفته است تمام کمک‌های سویدن به افغانستان در همکاری نزدیک با سازمان سیدا، وزارت دفاع، اداره پُلیس و دیگر مقامات ذیربط در این پروسه، ارزیابی شوند. از منگنوس کارل‌کویست پرسیدم که به نظر وی پروژه‌های سیدا در چه بخش‌هایی ناموفق بوده اند.
_ به نظر من "ناموفق بودن" کلمه نادرستی است. در افغانستان راه طولانی را باید پیمود. اوضاع افغانستان پیچیده است، در آنجا تا هنوز درگیری‌های داخلی ادامه دارد. ولی بررسی اخیر ما نشان می‌دهد که باید در مناطق فقیرنشین تمرکز بیشتر کنیم و در زمینه انتقال مالکیت به مردم عادی افغانستان فعالیت کنیم.
اکنون تمام سازمان‌های دولتی و غیر دولتی در افغانستان و سویدن که پروژه‌ها را اجرا کرده اند، مورد بررسی قرار می‌گیرند. برای تقویت دولت افغانستان، در برنامه‌های ۱۰ سال آینده سویدن و دیگر کشورهای بین‌المللی سهم بیشتری به دولت افغانستان برای انتخاب و اجرای پروژه‌ها داده خواهدشد.
در ۱۰ سال پیش‌رو سویدن وعده کمک نزدیک به ۸،۵ میلیارد کرون دیگر را به افغانستان داده است. آیا سازمان سیدا هراسی از نتیجه این ارزیابی دارد؟
_ نه، ما هیچ هراسی نداریم. مهم این است که بدانیم شرایط کاری در افغانستان بسیار پیچیده است. اگر بعد از این ارزیابی، موارد خاصی تشخیص داده می‌شوند که در گذشته ما آن را نمی‌دانستیم، خوب است در مورد آن آگاه شویم و کار خود را بهبود ببخشیم.
نتیجه بررسی‌ها در اواخر ماه نوامبر سال ۲۰۱۶ باید اعلام شود.این گزارش همه جانبه در مورد یکی از بزرگترین مساعدت‌ها و علاقه سویدن به اجرای سیاست صلح در زمان معاصر به شمار می‌رود. هدف از این بررسی بهبود اجرای پروژه‌های مساعدت در آینده در افغانستان و دیگر کشورهاست.
